Op zondag 2 februari 2025 reikte Bart de Leeuw, voorzitter van het Nederlands KankerFonds voor Dieren, de Johan de Vos prijs uit aan Judy Doughty. Deze prijs is een initiatief van Samenwerkende Diergeneeskundige Kankercentra (SKD) en NKFD voor de beste studentenscriptie op het gebied van oncologie bij gezelschapsdieren.

Radiotherapie voor microscopische mastcel tumoren bij honden: een retrospectieve casusserie

Het onderzoek van Judy Doughty richt zich op mastcel tumoren (MCT’s), de meest voorkomende kwaadaardige huidtumoren bij honden.

In haar onderzoek analyseerde Judy een retrospectieve casusserie* van alle honden met microscopische MCT’s die tussen 2010 en 2023 werden behandeld met aanvullende radiotherapie aan het Utrecht University Animal Cancer Centre.

Deze studie ondersteunt het gebruik van aanvullende radiotherapie na chirurgie met marginale of onvolledige snijranden en bevestigt bekende prognostische factoren in relatie tot de uitkomst van de patiënt. Radiotherapie vermindert het risico op lokale terugkeer van de tumor en vormt een haalbaar alternatief voor radicale chirurgie, zoals amputatie, in gevallen waarin tumorvrije excisieranden niet of moeilijk te verkrijgen zijn.

*Een retrospectieve casusserie is een onderzoeksmethode waarbij eerdere patiëntgegevens worden geanalyseerd om patronen, behandelresultaten en mogelijke prognostische factoren te identificeren. Hierbij worden bestaande medische dossiers van een specifieke groep patiënten, behandeld binnen een bepaalde periode, systematisch onderzocht. Dit type studie biedt waardevolle inzichten in de effectiviteit van behandelingen en draagt bij aan verdere optimalisatie van klinische zorg.

Samenvatting

Mastcel tumoren (MCT’s) zijn de meest voorkomende kwaadaardige huidtumoren bij honden. Chirurgie is de voorkeursbehandeling, mits bij de operatie voldoende marges kunnen worden verkregen. Bij onvolledige of marginale snijranden kan radiotherapie (bestraling) worden overwogen. Deze retrospectieve casusserie onderzoekt het gebruik van radiotherapie als aanvullende behandeling na chirurgie.

Alle honden met microscopische MCT’s die tussen 2010 en 2023 werden behandeld met aanvullende radiotherapie in het Utrecht University Animal Cancer Centre, zijn opgenomen in deze studie. Een Kaplan-Meier overlevingsanalyse werd uitgevoerd, waarbij signalement, tumorkenmerken en aanvullende behandelingen werden geanalyseerd in relatie tot de uitkomst van de patiënt met behulp van de Log-rank test en de Cox’ proportionele gevarenanalyse (statistische methodes om de relevantie van de gevonden resultaten te bepalen).

In totaal werden 59 patiënten opgenomen in de studie. De mediane overlevingstijd (MST) vanaf de start van radiotherapie was 2719 dagen, met een ziektevrij interval (DFI) van 84,9% na 1 jaar en 74,6% na 5 jaar. Een hogere tumorgraad (volgens zowel Patnaik als Kiupel – een maat voor de kwaadaardigheid van de tumor), een verder gevorderd tumorstadium (volgens de Wereldgezondheidsorganisatie), de aanwezigheid van metastasen, een korter radiotherapieprotocol (fractioneringsschema), het gebruik van aanvullende chemotherapie of tyrosinekinaseremmers en de vorming van nieuwe MCT’s hadden een significant negatief effect op de overlevingstijd (p<0,05).

Deze studie ondersteunt het gebruik van aanvullende radiotherapie na chirurgie met marginale of onvolledige snijranden en bevestigt bekende prognostische factoren in relatie tot de uitkomst van de patiënt. Radiotherapie vermindert het risico op lokale terugkeer van de tumor en vormt een haalbaar alternatief voor radicale chirurgie, zoals amputatie, in gevallen waarin tumorvrije excisieranden niet of moeilijk te verkrijgen zijn.