Waarom heeft mijn huisdier kanker? Dit is een vraag die bij veel diereigenaren speelt. Bij zowel mens als dier zijn er meerdere factoren die de kans op kanker vergroten. Maar die ene alles verklarende oorzaak van kanker is tot op heden nog niet gevonden.
Ouderdom
Tegenwoordig is ons huisdier echt een lid van de familie. We delen goede en slechte tijden met elkaar. Daarnaast staan we stil bij een goede verzorging en gezondheidszorg. Daarmee zien we dat dieren steeds ouder worden en ouderdom vergroot de kans op ziektes, waaronder kanker, bij dieren.
Omgevingsfactoren
Soms vragen mensen zich wel eens af waar wij zoal aan blootgesteld worden en welke risico’s dat met zich meebrengt. Dit geldt natuurlijk ook voor onze huisdieren. En risicofactoren die onderzocht zijn, zijn bijvoorbeeld:
- Blootstelling aan zonlicht
- Het inademen van sigarettenrook
- Het inademen van uitlaatgassen
- Giftige afvalstoffen afkomstig uit fabrieken en de landbouw
- Contact met teerproducten
- etc
Deze omgevingsfactoren kunnen een rol spelen bij het krijgen van bepaalde vormen van kanker.
Hormonen
We denken het natuurlijk wel eens over elkaar: ‘Je hebt weer last van je hormonen zeker’. Maar hoe zit dit eigenlijk bij dieren? Wat veel mensen niet weten is dat geslachtshormonen ook een rol spelen bij het ontstaan van sommige vormen van kanker bij dieren.
Bijvoorbeeld bij niet of laat gecastreerde vrouwelijke dieren. Bij deze groep bestaat een sterk verhoogde kans op de vorming van tumoren in het melkklierweefsel. Deze verhoogde kans op melkklierkanker wordt overigens ook gezien bij het inzetten van de (prik)pil.
Hier tegenover staat dat het wegvallen van geslachtshormonen soms juist ook een verhoogd risico op het ontwikkelen van kanker met zich mee kan meebrengen.
Vaccins
Het gebruik van bepaalde vaccins en onderhuidse inspuitingen met prikkelende (injectie)vloeistoffen kan heel soms bij katten aanleiding geven tot de ontwikkeling van tumoren.
Virusinfectie
Net als mensen zijn dieren ook wel eens ziek door een virus. Bij het ontstaan van een aantal tumoren blijkt een onderliggende virusinfectie een belangrijke rol te kunnen spelen. Een voorbeeld hiervan is het kattenleukemievirus en het kattenaids virus. Daarnaast is bekend dat virussen ook een rol spelen bij bepaalde huidtumoren (sarcoïden) bij paarden. Uiteraard zal niet elk virus het risico van kanker met zich meebrengen.
Erfelijke aanleg
DNA, het erfelijk materiaal, is het bouwplan van elk mens of dier. Dit komt terug in alle cellen van het lichaam. De laatste jaren is het steeds duidelijker dat erfelijkheid een factor speelt bij het ontstaan van kanker. Het leidt er in de regel toe dat dieren een verhoogde kans (een gevoeligheid) hebben om een bepaald specifiek type kanker te krijgen. Sommige vormen van kanker komen bijvoorbeeld meer dan gemiddeld of soms vrijwel alleen bij bepaalde rassen voor. Voorbeelden hiervan zijn botkanker bij grotere hondenrassen en maagkanker bij de Belgische Herder Langhaar en de Chow-Chow.
Op dit moment steunt het NKFD het PETscan project. Dit is een project dat de faculteit Diergeneeskunde aan de Universiteit Utrecht uitvoert in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken. Zij onderzoeken welzijns- en gezondheidsproblemen bij honden en katten. Een onderdeel van dit onderzoek is “tumor dataregistratie”. Door tumoren te registreren zal daadwerkelijk duidelijk worden hoeveel honden en katten kanker hebben en welke vorm. De verkregen data kan het NKFD, de fokkerijsector en ook de gezelschapsdierenarts gaan ondersteunen om kanker bij dieren de baas te worden.